ANGST – vanuit een Oosters en een Westers perspectief

Barbara Blok is huisarts (niet praktiserend) en Annemiek Groen heeft zich verdiept in de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG). Ze is Qigongdocent en bestudeert de Acupunctuur.

Een gesprek over angstgerelateerde klachten.

 

Annemiek: 

Wat hebben we leuke reacties gehad op onze gepubliceerde gesprekken! Mensen zijn blijkbaar erg geïnteresseerd in de Oosterse en Westerse benadering van diverse stoornissen en ziektebeelden. Tot nu bespraken we fysieke (lichamelijke) klachten met betrekking tot de blaas. Maar vanuit de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) zijn emotionele klachten niet los te zien van lichaam en geest. Zo hebben verschillende emoties een relatie met verschillende orgaansystemen en is de emotie angst bijvoorbeeld gerelateerd aan het orgaansysteem Nieren/Blaas. Het is natuurlijk niet zo zwart/wit als ik nu schets, want de diverse symptomen die bij een disbalans van de nierenergie horen, zouden ook op een andere disbalans in je systeem kunnen duiden. Je moet symptomen dus meenemen als mogelijkheid. Enige voorbeelden van symptomen die kunnen optreden als de nierenergie is aangedaan:  

Overmatige of chronische angst of bezorgdheid, maar ook bijvoorbeeld:

  • Moeite hebben met het nemen van beslissingen of actie ondernemen.

  • Frequente urinering of urinewegproblemen.

  • Rugpijn of zwakte in de onderrug.

  • Vermoeidheid en gebrek aan energie.

  • Duizeligheid of oorsuizen (tinnitus).

  • Koude handen en voeten.

  • Slecht geheugen of moeite met concentreren.

  • Nachtzweten of slapeloosheid. 

Hoe kijk jij tegen angststoornissen aan, Barbara?

Barbara Blok en Annemiek Groen in gesprek 2023I Mirella Boot Fotografie I 04

Barbara: 

In de Westerse geneeskunde wordt geen relatie gelegd tussen een angst-en piekerstoornis en specifiek de blaas of de nieren. Wij zoeken het meer in chemische hersenprocessen.

Er zijn verschillende omstandigheden die ervoor kunnen zorgen dat iemand meer kans maakt op angst en piekeren. 

Je kan er erfelijk mee belast zijn, wat betekent dat het in je familie voorkomt. Mensen die zich eenzaam voelen hebben ook meer kans om een angst- en piekerstoornis te ontwikkelen. Het kan gebeuren na een trauma waarin iemand erg bang was. Het kan ook ontstaan na een lichamelijke ziekte. Hier zie je dus dat er wel degelijk een relatie is tussen lichaam en geest. En het kan ook door het gebruik van bepaalde medicijnen of drugs ontstaan. 

Een angst- en piekerstoornis is in ieder geval ontzettend vervelend om te hebben. Het veroorzaakt heftige angsten zonder dat er gevaar is. Het geeft zowel geestelijke als lichamelijke klachten. 

Hierin verschillen we denk ik niet zoveel van de TCG.

 

Annemiek: 

Mee eens. Het is een goed voorbeeld dat lichaam en geest verbonden zijn, dat klachten in de geest ook klachten in het lichaam met zich meebrengen, en ook andersom. Angst  is een normale menselijke emotie. De meeste mensen zullen het zo nu en dan ervaren als een normale reactie op de uitdagingen van het leven. Angst wordt pas een stoornis wanneer het herhaaldelijk het dagelijks leven verstoort, irrationeel is, of buitensporig lang aanhoudt.

Er is geen term in de Chinese geneeskunde die precies overeenkomt met wat wij ‘angst’ noemen, maar verschillende ziekteverschijnselen in de TCG lijken wel sterk op angst. Zo heb je bijvoorbeeld het verschijnsel van hartkloppingen, het verschijnsel van paniek, het verschijnsel van mentale rusteloosheid, het verschijnsel van agitatie. Deze verschillende verschijnselen hebben een andere oorsprong, en behoeven daardoor ook een andere behandeling. Het is dus belangrijk de oorzaak van de disbalans  te achterhalen en daarmee aan de slag te gaan.

Hoe behandelt de Westerse geneeskunde angstgerelateerde klachten? Wordt er ook onderscheid gemaakt in de verschillende soorten angst? Zo kregen we van een lezer bijvoorbeeld een vraag over PTTS, hoe het ontstaat en hoe je het kan behandelen.

 

Barbara: 

Er kunnen veel lichamelijke klachten voorkomen bij een angst-en piekerstoornis. Denk bijvoorbeeld inderdaad aan hartkloppingen, maar ook bijvoorbeeld aan benauwdheid, tintelingen, spierklachten enzovoort. Wij maken geen onderscheid in de oorsprong, zoals jij dat beschrijft. Als een arts géén lichamelijke oorzaak voor de klachten kan vinden en de diagnose angst-en piekerstoornis stelt op basis van het geheel aan klachten, kan er een behandelplan opgesteld worden. Er zijn dingen die je zelf kan doen, zoals ontspanningsoefeningen, voldoende bewegen, gezond eten enzovoort en er kan psychologische hulp ingeschakeld worden van een huisarts, praktijkondersteuner GGZ, een psycholoog of psychotherapeut. Zij geven onder andere cognitieve gedragstherapie, waarbij je anders leert denken. Ook zijn er diverse zelfhulpmethoden, groepscursussen of online cursussen mogelijk. Het is belangrijk dat je iets kiest wat bij je past en dat je het volhoudt. Met de juiste behandeling, soms ook ondersteund met medicatie, heb je goede kans dat je de angst onder controle kan krijgen.

Bij een posttraumatische stressstoornis (PTSS) heeft iemand iets ergs meegemaakt wat steeds maar weer terugkomt in gedachten en dromen. En dit geeft heel heftige emoties. De behandeling bestaat, naast de hierboven beschreven zaken die je zelf kunt doen, uit specifieke psychotherapie en soms ook medicijnen. Ik kwam laatst een interessant artikel tegen van een onderzoek waarbij met een eenvoudige bloedtest kan worden vastgesteld of iemand een verhoogd risico heeft op PTSS. Daarnaast zou ook nog het effect van de behandeling gemeten kunnen worden. Het zou fijn zijn als dit in de praktijk gebracht gaat worden. Het kan de zorg alleen maar verbeteren! Je kan er hier meer over lezen: https://scientias.nl/simpele-bloedtest-kan-ptss-opsporen-zelfs-al-voor-de-aandoening-zich-openbaart/

 

Annemiek:

Fijn dat er onderzoek naar gedaan wordt. Ja, een traumatische ervaring kan enorme impact hebben op je leven. Vaak is het bij PTSS duidelijk wat de oorzaak van het trauma was. Een andere lezer vroeg zich af hoe het zit met tieners en angst. Volgens haar zouden tieners zich niet bewust zijn dat ze last van angst hebben en hoe dat kan. 

Nu geef ik al jaren les in de Chinese bewegingsleer Qigong. Dit is een meditatieve bewegingsvorm die je heel erg bewust maakt van je lichaam en hoe de energie in je lijf stroomt. Pijn, stijfheid, bewegingsbeperking, maar ook frustratie, ongeduld, boosheid zijn tekenen van disbalans. Tieners hebben meestal niet in de gaten dat hun lichaam niet in balans is. Ze zijn druk met hun ontwikkelingen, terwijl er zoveel van hen wordt verwacht vanuit hun sociale omgeving, thuis, en vanuit school. Ze denderen maar door zodat er vaak geen tijd of zin is om te voelen. Je ziet ook steeds meer 20-ers met burn-out klachten. Er is dan geen connectie meer tussen hoofd en lichaam, tussen denken en voelen. 

Hoe zie jij dat, Barbara?

 

Barbara:

Voor volwassenen en tieners geldt wat mij betreft dat de verbinding tussen lichaam en geest van wezenlijk belang is. Dat je oefent om contact te maken met je diepste innerlijkste, je ‘bron’. Hoe jonger je bent, hoe ingewikkelder dat vaak is. Het is belangrijk om je levensenergie, je CHI, te ontdekken en te laten stromen. Het is mijn persoonlijke ervaring dat Qigong daarbij helpt.

Tieners met angst voelen zich vaak extra onzeker en machteloos.  Ze kunnen hun gevoelens geen naam geven, niet duiden. En de stijgende hormonen spelen hier ongetwijfeld ook een rol bij. En wordt inderdaad nogal wat van ze verwacht. En zoiets als bijvoorbeeld perfectionisme kan de zaak verergeren.

Ik heb hier een goed artikel gevonden voor als je wil weten hoe je het best om kan gaan met je angstige tiener: https://www.ggznieuws.nl/5-manieren-om-angst-voor-uw-bezorgde-tiener-te-verminderen/

En ook dit is nuttig om te lezen:

https://mentaalbeter.nl/faq/hoe-help-je-een-puber-met-een-angststoornis/

 

Annemiek: 

Ja, dat leg je goed uit. Daar kan ik me helemaal in vinden. 

Ik denk dat we zo wel genoeg leesvoer over dit onderwerp hebben voor wie in dit onderwerp geïnteresseerd is. Misschien kunnen we de volgende keer dieper ingaan op de verschillen in behandelingsmethoden tussen Oost en West m.b.t. angstklachten?

 

Barbara:

Dat is zeker leuk om dat de volgende keer te bespreken. Ik ben benieuwd wat jij aanpakt in het nieren/blaas systeem en hoe je dat doet.

Tot gauw!

Heb je vragen of opmerkingen bij deze blog? We lezen het graag.

 

Met vriendelijke groeten, 

Barbara (https://lijfplein.nl / https://barbarablok.nl) en Annemiek (https://inbalansmetqi.nl)

 

Bronnen Barbara: https://www.thuisarts.nl/angststoornis/ik-heb-gegeneraliseerde-angststoornis#hoe-ontstaat-een-angst–en-piekerstoornis

https://www.thuisarts.nl/posttraumatische-stress-stoornis/ik-heb-posttraumatische-stress-stoornis#wat-kunt-u-zelf-doen-bij-ptss

 

Reageren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *