Barbara Blok is huisarts (niet praktiserend) en Annemiek Groen heeft zich verdiept in de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG). Ze is Qigongdocent en bestudeert de Acupunctuur.
Zij gaan samen in gesprek.
Barbara:
“Zoals beloofd gaan we in deze blog in gesprek over blaasklachten. Dat is best een breed onderwerp. Als ik aan blaasklachten denk, dan denk ik in eerste instantie aan blaasontstekingen. Zullen we ons in deze blog beperken tot de blaasontsteking?”
Annemiek:
“Goed idee, al vind ik incontinentie bij vrouwen ook een belangrijke blaasklacht. Zullen we dat dan in de volgende blog behandelen?”
Barbara:
“Dat doen we.
Ik wil graag uitleggen hoe ik tegen (de behandeling van) een blaasontsteking aankijk.
Een blaasontsteking komt veel voor en het wordt veroorzaakt door bacteriën in de blaas. Het gaat meestal gepaard met pijn bij plassen en kleine beetjes plassen. Het komt vaker voor bij vrouwen omdat zij een kortere plasbuis hebben dan mannen. De bacteriën kunnen zich dan sneller van buitenaf in de blaas nestelen. Het is verstandig om veel te drinken en meestal ook om antibiotica te gebruiken. Door veel te drinken heb je meer kans dat je de bacteriën uitplast en antibiotica doden de bacteriën in de blaas.
De diagnose wordt gesteld aan de hand van het klachtenpatroon en door de urine te onderzoeken.
Hoe kijk jij vanuit jouw perspectief aan tegen een blaasontsteking?”
Annemiek:
“In TCG is iedere lichamelijke of geestelijke klacht het gevolg van een disbalans in het lichaam. Als de energie (qi) niet vrij kan stromen, dan ontstaat pijn of ziekte, fysiek en/of mentaal. Neem het voorbeeld van een tuinslang. Als er een knik in de slang zit, dan hoopt het water zich voor de knik op, en op een gegeven moment vliegt de slang van de kraan, of gaat ie bij de knik stuk. Als de energie niet lekker kan stromen en tot stilstand komt, dan gaat het mis. Net als in een vijver waar geen circulatie is. Het water gaat stinken, planten gaan dood, de vissen komen boven drijven. Zo is het vrij stromen van energie de basis van gezondheid.
Diagnosticeren gaat heel anders in Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) dan bij ons in het Westen. Stel iemand komt bij de acupuncturist met een klacht, dan wordt eerst uitgebreid de klacht uitgevraagd. Hoe lang heb je al last, hoe is het begonnen, waar bevindt de klacht zich precies, wordt het beter bij druk, kou, warmte, maar er worden ook schijnbaar niet ter zake doende vragen gesteld over o.a. de spijsvertering, de stoelgang, of je veel of weinig zweet. Daarnaast wordt de cliënt van top tot teen geobserveerd, de tong wordt onderzocht op veranderingen in kleur, beslag en vorm, en de kwaliteit van de pols wordt op 6 posities en 3 dieptes gevoeld. Alle verzamelde informatie leidt tot een bepaalde diagnose en op die diagnose wordt een afgestemd behandelplan gemaakt.
Die diagnose wordt uitgedrukt in TCG medische termen waar Westerlingen niet bekend mee zijn. Zo kan bijvoorbeeld in het geval van een blaasontsteking de TCG diagnose luiden: ‘damp-hitte in de blaas’. Zo refereert ‘damp’ naar overmatig aanwezige vloeistoffen die voor het lichaam moeilijk te verwerken zijn, mogelijk als gevolg van te vet eten, te veel melkproducten, teveel suiker, teveel rauwkost, teveel alcohol, te veel gefrituurde snacks, of mogelijk als gevolg van teveel fysieke inspanning. De hitte refereert o.a. naar brandende pijn bij het plassen.
Het behandelplan is dan gericht op het oplossen van de damp, het bevorderen van urineren, en het oplossen van de hitte. Daarvoor kiezen we bepaalde acupunctuurpunten die deze werking hebben, met daarnaast het advies om goed te hydrateren (water drinken!) en bepaalde voeding juist wel (zoals asperges, zuurkool, watermeloen, cranberries) of juist niet (scherpe of pikante kruiden, alcohol, frituur) te nuttigen. Veel acupuncturisten hebben ook een Chinese kruidenopleiding gedaan. Van hen kun je dan ook Chinese kruiden voorgeschreven krijgen.
Uiteraard adviseren we ook altijd om naar de huisarts te gaan als je vermoedt een blaasontsteking onder de leden te hebben.”
Barbara:
“Dat laatste is goed te horen. Over de rest moet ik nadenken. ‘Damp’ en ‘hitte’ bij een blaasontsteking zijn voor mij volledig nieuwe begrippen.”
Annemiek:
“Dat snap ik. Het uitleggen van de Chinese Geneeskunde lukt helaas niet in een paar zinnen. Het is een totaal andere manier van denken, redeneren en behandelen. Een TCG behandelaar beoordeelt iemands ziektebeeld en gezondheidstoestand door informatie te verzamelen en te analyseren aan de hand van diagnostische methoden. Ik vertelde al over het vraaggesprek, het tong- en polsonderzoek en de algehele waarneming van de patiënt. De pols en tong geven hele accurate informatie over de staat van de organen, de vochthuishouding en het bloed. Na het uitgebreide vraaggesprek en de waarneming van de pols en tong, wordt die disbalans uitgedrukt in Yin of Yang, Interne of Externe problematiek, Warmte of Koude, Volte of Leegte symptomen.
Als je de draad nog niet kwijt was, ben je het nu wel denk ik, haha… Wat ik al zei, het is een hele andere manier van diagnosticeren en zonder kennis van deze manier van differentiëren is het moeilijk te begrijpen.”
Barbara:
“Het is heel anders dan hoe ik opgeleid ben. Ik moet er echt even aan wennen. Het gaat dus om een disbalans en het is bij acupunctuur de kunst om dat op te sporen.
Ik zie acupunctuur vooralsnog niet als een vervanging voor een antibiotica-kuur. Ik kan me er niks bij voorstellen dat het daadwerkelijk bacteriën kan doden. Wel denk ik dat de TCG mogelijk een rol kan spelen in de preventie van blaasontstekingen. Een blaasontsteking kan namelijk vaker voorkomen. Het zou de moeite waard zijn om te onderzoeken of dit klopt en in dat geval zou acupunctuur misschien wel langdurig gebruik van antibiotica kunnen voorkomen.
Het is bij elke behandeling belangrijk om de voordelen tegen de nadelen af te wegen. Medicijnen kennen namelijk altijd bijwerkingen. Bij antibiotica zijn veel voorkomende bijwerkingen diarree, overgevoeligheid en een allergische reactie. Soms moet je de bijwerkingen op de koop toe nemen en soms is er een ander medicijn of een alternatief mogelijk.
Zijn er bijwerkingen bekend van de acupunctuurbehandelingen die jij voorstelt?”
Annemiek:
“Acupunctuur is een veilige behandelwijze zonder bijwerkingen. De behandelingen pakken de oorzaak van de disbalans aan. Dat is juist het bijzondere van TCG. Het is geen symptoombestrijding. De acupunctuurnaald geeft het lichaam een duwtje in de juiste richting, een herkenbare impuls voor het lichaam om te gaan herstellen. Zo wordt het zelfhelend vermogen gestimuleerd. De resultaten spreken voor zich; het is niet voor niets dat deze geneeskunde al duizenden jaren en nog steeds wordt toegepast. En dat zonder bijwerkingen, wat je van de Westerse chemische geneesmiddelen inderdaad bepaald niet kunt zeggen. Vaak moeten medicijnen voor lange tijd worden ingenomen, omdat de ziekteverschijnselen zonder het medicijn blijven voortbestaan. En, hoewel ik heel blij ben dat er Westerse geneesmiddelen bestaan, heeft onderzoek uitgewezen dat de effectieve werking van veel pillen niet altijd optimaal is. Ook een antibioticakuur is niet de oplossing voor iedere blaasontsteking.
Dan is het toch heel fijn dat wij van beide Geneeswijzen de vruchten mogen plukken. Wat mij betreft vullen Oosters en Westers elkaar heel mooi aan.”
Barbara:
“Wat mij betreft is voor de acute gevallen van een blaasontsteking een antibiotica-kuur, in bijna alle situaties, dé oplossing om te genezen en om erger te voorkomen, maar als ik vaak last zou hebben van een blaasontsteking dan geloof ik dat ik een behandeling bij jou zou proberen om een volgende infectie te voorkomen. Baat het niet, dan schaadt het niet. Ik vind het een interessante gedachte dat het zelfhelend vermogen van een lichaam op deze manier gestimuleerd kan worden. En als het niet helpt dan kan je altijd nog (voor langere tijd) een antibiotica-kuur nemen.”
Annemiek:
“Ja, inderdaad. Wat mij betreft was dit een fijn gesprek over de Oosterse en Westerse benadering van een blaasontsteking. Wat vind jij?”
Barbara:
“Daar ben ik het helemaal mee eens. De volgende blog behandelen we incontinentie-klachten bij vrouwen. Tot dan!”
Heb je vragen of opmerkingen bij deze blog? We lezen het graag.
Met vriendelijke groeten,
Barbara (https://lijfplein.nl / https://barbarablok.nl) en Annemiek (https://inbalansmetqi.nl)